CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 534 sıra sayılı 298/1961 nolu seçim kanunu değişikliklerine şiddetli itiraz etti. Yaptığı bu itiraz, ülke dışında da makes bularak, AK Parti ve MHP’nin, muhalefeti saf dışı etme hamlesi olarak seslendirilmeye başladı.
Ne idi CHP’nin itirazı? Muhalefet cephesinde sık sık erken seçim, baskın seçim konuşulmaktayken yapılan bu değişiklikle, Anayasa gereği erken seçim imkanı kalmadı. Grup toplantısında bu konuya değinmeyen Sayın Kılıçdaroğlu, yeni yasa hakkında itirazlarını sıraladı:
1. Haksız temsil artıyor, milli irade gasp ediliyor.
2. Baraj fiilen artarak devam ediyor. 12 Eylül yüzde 10 barajını getirmişti. 20 Temmuz darbecileri bunu savunuyor. İki baraj getiriyorlar, bir yüzde 10, bir yüzde 51.
3. Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı. Temsilde adalet ortadan kalkıyor.
4. Bu teklif seçim güvenliğini ortadan kaldıracak. Bu ne demektir, referandumda geçersiz olan mühürsüz oy pusulalarının şimdi geçerli olmasıdır. Bu teklif referandumun gayrımeşru olduğunun kanıtıdır.
5. Bu teklif aynı zamanda sopalı bir seçim hazırlığıdır. Polisler sandık çevresine girebilecek.
6. Partilerin denetimini azaltma amaçlanmaktadır. Hanedanın memurları sandığın başında görev yapacak.
7. Vali istediği sandığı istediği yere koyabilecek.
Acaba gerçek olabilir mi? İtiraz konusunu madde madde inceleyelim.
1. Haksız temsil artıyor, milli irade gasp ediliyor.
Eski kanunda seçmenin bilgi eksikliği, usül hataları veya imkansızlıklar sebebiyle hatalı oy kullanma mümkün idi. Yeni kanun bunu sınırlamıştır. Söz gelişi, birden çok oy pusulası bulunan seçimlerde, doğru zarfa, doğru pusulayı koymak zorunluluğu vardı. Yeni kanunda, seçmen, kendisine ait tek zarfa, kullanmak istediği tüm pusulaları koyarak, zarf kargaşasını ortadan kaldırmıştır.
2. Baraj fiilen artarak devam ediyor. 12 Eylül yüzde 10 barajını getirmişti. 20 Temmuz darbecileri bunu savunuyor. İki baraj getiriyorlar, bir yüzde 10, bir yüzde 51.
İki aşamalı seçimlerde, ilk turda en yüksek oyu alan iki adayın ikinci turda seçilmesi, bir adayın yarıdan bir fazla oy alması esasıdır. Bunun dışında bir uygulamada mümkün olamaz. Bu evrensel uygulamayı %51 baraj olarak ifade etmenin nasıl bir mantığı olabilir?
3. Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı. Temsilde adalet ortadan kalkıyor.
Kullanılan oyların, sehven geçersiz kalmasını engelleyecek değişiklikler, temsilde adaleti artırmak değil de nedir?
4. Bu teklif seçim güvenliğini ortadan kaldıracak. Bu ne demektir, referandumda geçersiz olan mühürsüz oy pusulalarının şimdi geçerli olmasıdır. Bu teklif referandumun gayrımeşru olduğunun kanıtıdır.
Oy pusulasının güvenliği için kullanılan mühür, elbette seçeneklerden bir tanesidir. Ancak fligranlı oy pusulaları ile oy pusulası güvenliği, yüksek dereceye çıkarılmaktadır.
5. Bu teklif aynı zamanda sopalı bir seçim hazırlığıdır. Polisler sandık çevresine girebilecek.
Polis ve asker, ülkemizin güvenliği için vazgeçilmezdir. Seçim güvenliğinin kaybolmasından endişelenen Kılıçdaroğlu, geçmişte yaşanan PKK terör örgütünün seçim bölgelerinin silahlı tehdit altına aldığını unutmuş görünmektedir.
6. Partilerin denetimini azaltma amaçlanmaktadır. Hanedanın memurları sandığın başında görev yapacak.
Her sandık alanında tüm siyasi partiler gözlemcileri bulundurmak zorundadırlar. Yeni yasada bu yetki ve hak, olduğu gibi korunmaktadır.
7. Vali istediği sandığı istediği yere koyabilecek.
Güvenlik zaafiyeti bulunabilecek yerlerde, yine siyasi partilerin denetimine açık olacak tarzda, Valilerin yetkisi dahilinde, 1 ay önceden ilan edilme şartıyla sandıklar güvenli alana taşınabilecektir.
Sayın Kılıçdaroğlu ve ekibinin yeni yasada yer alan aşağıdaki 26 değişikliğin hangisine itiraz etmektedir?
1. 5. Madde değişikliği: Aynı binada oturanların, farklı sandıklarda oy kullanabilmelerinin önü açılarak, seçim güvenliği artırıldı.
2. 14. madde değişimi: Güvenliğin sağlanmasında zorluk olan bölgelerde, seçim sandığı daha güvenli yerlere taşınabilmesinin önü açıldı.
3. 22. Maddede değişiklik: “Eski yasada yer alan “İyi ve ün sahibi kişilerden seçilir” kuralı yerine, “devlet memurlarının arasından kura ile seçilir” kaidesi getirildi.
4. Sandık kuruluna siyasi partilerin üye vermediği ve kurulun oluşamadığı bölgelerde, mülki amir tarafından kura usulü ile, devlet memurları arasından seçilebilmesi sağlanmıştır.
5. 68. Maddede değişiklik: Aynı seçimde birden fazla oy pusulası, aynı zarfa konulabilmesinin önü açıldı. Oy kabinleri fiziki yapısı tarif edildi.
6. 78 maddede değişiklik: Oy zarflarının boyutunun, ilçe seçim kuruluna bırakılacağına dairdir.
7. 81. maddede değişiklik: Sandık alanı düzeni hakkındadır
8. 82. Maddede değişilik: Güvenlik güçleri eski yasada sadece sandık başkanının çağrısı ile gelmekteyken, artık, seçmen çağrısı da geçerli hale getirilmektedir.
9. 98. Maddede değişilik: Oy pusulalarının fligranlı olarak kullanılacağına dairdir.
10. 100. Maddede değişilik: Oy sayım defteri hakkında teknik bir düzenlemeyi içermektedir.
11. 101. Maddede değişilik: Mühür konusunda teknik bir düzenlemedir.
12. 105. Madede değişilik: Seçim ittifakı yapıldığı takdirde, oy sayımının nasıl yapılacağına dair teknik bir konudur.
Bundan sonra gelen tüm maddeler teknik düzenlemeleri içermektedir.
Maddelerin tek tek veya bütün olarak incelenmesi halinde görülecektir ki yeni yasa, yüksek güvenlik ve seçmen iradesinin yüksek oranda sandığa yansıma amacını gütmektedir. CHP’nin itirazlarının yeni yasanın neresine olduğu bile belli degildir.
Eski kanuna göre yapılan seçimlerde CHP’nin şikayetlerinin bu yenisi ile düzeltilmekte olduğu aşikardır.
Tüm bunlar göstermektedir ki Sayın Kılıçdaroğlu, yeni kanunu kendisi okumadığı gibi, ekibi de okuyup değerlendirmediği ortaya çıkmaktadır.
Eski Kanun:
https://t.co/qp3ycTVUm2
Yeni Kanun:
https://t.co/gCWK7gyVGT
Ruhumdan Damlalar 